Šifra predmeta:
341A2		 Naziv predmeta:
Bioanalitička hemija

Školska godina:

2023/2024.

Uslovi pohađanja:

302H2 / 302B2 / 302A2

ESPB:

8

Vrsta studija:

osnovne akademske studije, integrisane osnovne i master akademske studije

Studijski programi:

Hemija: 3. godina, letnji semestar, izborni (E13H2), naučno-stručni predmet

Biohemija: 4. godina, letnji semestar, izborni (E17B2), stručno-aplikativni predmet

Nastava hemije: 3. godina, letnji semestar, izborni (E14P2), naučno-stručni predmet

Nastavnici:

dr Tatjana Ž. Verbić
vanredni profesor, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

dr Jelena J. Mutić
redovni profesor, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

Saradnici:

dr Miloš P. Pešić
asistent sa doktoratom, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

dr Slađana Z. Đurđić
asistent sa doktoratom, Hemijski fakultet, Studentski trg 12-16, Beograd

Fond časova:

Nedeljno: četiri časa predavanja + dva časa laboratorijskih vežbi (4+0+2)

Ciljevi:

Studenti će nadograditi stečena znanja iz određenih oblasti analitičke hemije, steći znanja u analizi biološkog materijala različitim analitičkim metodama, upoznati se sa načinom validacije novih metoda. Osim toga, steći će znanja iz oblasti određivanja različitih fizičko-hemijskih parametara biološki aktivnih supstanci (ADME svojstva) i upoznaće se sa analitičkim metodama koje se u tu svrhu koriste. Upoznaće se sa metodama koje se koriste za proučavanja različitih vrsta ravnoteža u kojima učestvuju biološki važni molekuli.

Ishod:

Nakon ovog kursa student je osposobljen da pravilno izabere i primeni odgovarajuće analitičke metode u zavisnosti od postavljenih zahteva u analizi uzoraka biološkog materijala i da obradi i interpretira rezultate merenja. Student ume da izabere odgovarajuću metodu i odredi različite fizičko-hemijske parametre biološki aktivnih supstanci.

Oblici nastave:

Predavanja, laboratorijske vežbe, seminarski radovi.

Vannastavne aktivnosti:

—

Literatura:

Osnovna literatura:

  1. S. J. Hill: Inductively coupled plasma spectrometry and its applications, Blackwell Publishing, Wiley and Sons, Inc., Hoboken, New Jersey, USA.
  2. S. R. Mikkelsen, E. Corton: Bioanalytical Chemistry, Wiley and Sons, Inc., Hoboken, New Jersey, USA.
  3. A. Manz, N. Pamme, D. Iossifidis: Bioanalytical Chemistry, Imperial college Press, London, UK.
  4. F. Settle: Handbook of instrumental techniques for analytical chemistry, Prentice Hall PTR, Upper Saddle River, New Jersey, USA.
  5. J. R. Lakowicz: Principles of Fluorescence Spectroscopy, Springer Science Business Media, New York, USA.

Pomoćna literatura:

  1. T. Verbić, M. Pešić, N. Obradović, I. Cvijetić: Praktikum sa zbirkom zadataka iz instrumentalne analitičke hemije - optičke i elektroanalitičke metode, Univerzitet u Beogradu - Hemijski fakultet, 2018.

Dodatni materijal:

—

  Nastavne obaveze i način ocenjivanja

Predavanja:

5 poena (4 časa nedeljno)

Program rada:

  1. Biološki materijal: uzorkovanje i priprema za određivanje.
  2. Elementi: Makro-, mikro- i ultramikro-: esencijalni i toksični.
  3. Atomska apsorpciona spektrometrija (AAS).
  4. Indukovano spregnuta plazma sa optičko emisionom spektrometrijom (ICP-OES).
  5. Indukovano spregnuta plazma sa masenom spektrometrijom (ICP-MS).
  6. Protočno injekcione metode (FIA).
  7. Metode kvantifikacije i interpretacija rezultata.
  8. Potenciometrija: Jon-selektivne elektrode, opšti principi, podela. Jon-selektivne elektrode za određivanje fiziološki značajnih jona (Sa, K, Na).
  9. ADME svojstva supstanci i značaj njihovog određivanja. Lipofilnost, značaj i metode određivanja.
  10. Kiselinske konstante, rastvorljivost, permeabilnost. Značaj i metode određivanja.
  11. Fluorescentna spektroskopija, osnovni principi i primena u proučavanju protein-ligand interakcija. Fluorescentna polarizacija, primena u imunoesejima.
  12. Izotermalne kalorimetrijske titracije, osnovni principi i primena.
  13. Rezonancija površinskog plazmona, osnovni principi i primena.
  14. Kapilarna elektroforeza, osnovni principi i primena.
  15. Primena hromatografskih metoda u bioanalitičkoj hemiji. Biomimetske stacionarne faze u hromatografiji.
  16. Molekulski obeleženi polimeri u bioanalitičkoj hemiji.

Laboratorijske vežbe:

20 poena (2 časa nedeljno)

Program rada:

  1. Priprema uzoraka i određivanje elemenata u biološkim uzorcima ICP-OES i ICP-MS metodom.
  2. Određivanje parametara vezivanja malih molekula za proteine plazme fluorescnetnom spektroskopijom i primenom HPLC sa UV/Vis detekcijom.
  3. Određivanje logP i/ili logD vrednosti shake flask metodom i HPLC-om.
  4. Određivanje progesterona u mleku primenom imunoeseja zasnovanog na fluorescentnoj polarizaciji.

Seminarski radovi:

20 poena

Usmeni ispit:

55 poena